Wie een scheiding heeft meegemaakt weet hoe moeilijk dat kan zijn. Er gaat vaak heel wat aan een scheiding vooraf en ook de scheidingsprocedure is meestal emotioneel intensief. Als de scheiding eenmaal een feit is komt er pas ruimte om het verlies van je relatie te verwerken. In dit artikel worden vijf fasen beschreven, die je doorloopt wanneer je te maken krijgt met een scheiding.
Psychiater Elisabeth Kübler-Ross heeft vijf fasen omschreven die mensen doorlopen wanneer ze te maken krijgen met een traumatische ervaring, zoals een verlies of een echtscheiding. Schematisch worden de vijf fasen van Kübler-Ross weergegeven in een curve die de rouwcurve wordt genoemd. De rouwcurve wordt hieronder weergegeven.
Vijf fasen bij scheiding verwerken
Een scheiding verwerken duurt bij de één langer dan bij de ander maar de meeste mensen die ermee te maken krijgen doorlopen de vijf fasen van Kübler-Ross. Degene die het initiatief neemt tot de scheiding is vaak al verder in het verwerkingsproces. Het kan verhelderend zijn om naar de curve te kijken en te herkenen in welke fase jij en je ex-partner zitten. Blijven jullie steeds botsen en komen jullie moeilijk verder? Dan is het geen overbodige luxe om een onafhankelijke professional in te schakelen. Een mediator bijvoorbeeld, kan jullie helpen soepeler door het scheidingsproces heen te gaan.
Wil je weten in welke van de vijf jij zit? Lees dan verder. Bedenk dat elke fase gezond is om te doorlopen. Je doorloopt de curve het snelst wanneer je geen impulsieve acties verbindt aan de gevoelens die bij jouw fase horen.
- Fase 1 ontkenning De ontkenningsfase is de eerste fase. Deze fase heeft waarschijnlijk plaats voordat de scheiding rond is. In deze fase beschermt de betreffende persoon zich door de pijnlijke waarheid te ontkennen. Deze fase helpt bij het wennen aan het idee dat er een grote verandering plaats heeft gevonden of plaats gaat vinden.
- Fase 2 woede Als ontkennen niet meer kan onstaat er woede. Woede is een vorm van protest tegen de pijnlijke waarheid. In deze fase voelt iemand zich slachtoffer. De woede richt zich op de ‘dader’, meestal de (ex)partner. Gedachten aan wraak kunnen zich in deze fase opdringen. Met woede houdt de persoon het verdriet om het verlies nog even buiten de deur.
- Fase 3 onderhandelen en vechten Als de boosheid is gezakt begint de fase van onderhandelen en vechten. De energie wordt omgezet in daadkracht, eisen stellen en afspraken maken. Een gevaar in deze fase is om terug te schieten naar de fase van ontkenning. Het onderhandelen wordt dan ingezet om te trachten de pijnlijke situatie ongedaan te maken.
- Fase 4 depressie Na de fase van onderhandelen is er eindelijk ruimte voor het verdriet. In de vorige fasen heeft de persoon geprobeerd van dit verdriet weg te blijven maar het is de kern van het verwerkingsproces. Het verdriet moet de ruimte krijgen. Door te blijven praten en door goed voor zichzelf te zorgen komt iemand deze fase door.
- Fase 5 aanvaarding Na de depressie komt aanvaarding. Er is nog steeds verdriet maar het lukt langzaamaan om de pijnlijke waarheid te accepteren als een feit. Het doet zeer maar teglijkertijd komt er langzaam weer energie om nieuwe plannen te maken voor een leven zonder de (ex)partner.
Een scheiding verwerken. Wanneer schakel je de hulp in van een professional?
De kans dat jij en je ex tegelijk dezelfde fasen doorlopen is klein. Dat leidt vaak tot onbegrip en miscommunicatie. Het is geen overbodige luxe om een onafhankelijke derde in te schakelen die jullie door het proces heen loodst. Met behulp van bijvoorbeeld een mediator komt er, ondanks alle pijnlijke gevoelens, ruimte voor begrip en dat neemt een hoop stress weg.